Veelgestelde vragen

Wij zijn onderweg om een Herenboerderij te realiseren. Een eigen boerderij waarmee we grip willen krijgen op wat we eten. Samen met jou willen we dit avontuur aan en ervaring opdoen rondom ‘samen duurzaam voedsel produceren’.

Omdat we misschien nog niet op alle individuele vragen een exact antwoord kunnen geven, hebben we hiernaast veelgestelde vragen en de antwoorden op een rijtje gezet. De lijst wordt regelmatig van een update voorzien.

Voor meer informatie kun je ook het filmpje, opgenomen op de reeds bestaande Herenboerderij Wilhelminapark in Boxtel.

Wat is een Herenboerderij?

Een Herenboerderij is een kleinschalig coöperatief gemengd boerenbedrijf. Een coöperatie van 200 huishoudens is eigenaar en samen hebben ze een boer in dienst die exclusief voor hen, het eten produceert dat ze willen. Denk daarbij aan groenten, fruit, aardappelen, uien en vlees van runderen, varkens en kippen. Een Herenboerderij is 15 tot 20 hectare groot en voedt circa 500 mensen.
Bestaat er al een Herenboerderij?
Waarom verdient de omgeving van West-Friesland een Herenboerderij?
Wat is nodig om een Herenboerderij op te richten?

Aan de basis van elke Herenboerderij, staan 200 huishoudens die eenmalig 2.000 euro inleggen; geld waarmee de boerderij kan worden ontwikkeld. Verder is er geschikte (pachtbare) landbouwgrond nodig, een areaal van 15 tot 20 hectare volstaat. En een laatste vereiste die we hier noemen, is een boer. Hij of zij is de vakman, van alle markten thuis, en in dienst van de coöperatie. De boer zorgt ervoor dat de Herenboeren het eten krijgen dat ze willen.
Hoe is een Herenboerderij gefinancierd?

Met de eenmalige inleg van 2.000 euro per huishouden, wordt de oprichting van de boerderij betaald. Denk daarbij aan het aanbrengen van irrigatie, hekken, hokken, rasters, eventuele bodemverbetering en de aanplant van bomen, struiken of de aanleg van paden. De jaarlijkse kosten worden begroot en gedeeld door het aantal personen dat van de boerderij eet. Bij jaarlijkse kosten kun je denken aan pacht, aankoop zaai- en plantgoed, dieren en hun voer, salaris van de boer, en mechanisatie. Elk lid neemt voor 1 tot 5 monden af van de boerderij. Hoe meer monden je afneemt, hoe hoger de wekelijkse contributie en hoe meer je te eten krijgt. Leden van de Herenboerderij in Boxtel betalen per mond ongeveer 11 euro per week, vegetariërs 6 euro.
Welk eten wordt er geproduceerd?

De bodem van de Herenboerderij bepaalt wat er in technische zin aan groenten en fruit verbouwd kan worden. Maar het is de bodem, en de wensen van de Herenboeren, die bepalen wat er daadwerkelijk op die grond verbouwd gaat worden en welke dieren er gehouden worden. Op de eerste Herenboerderij, die in Boxtel, worden ongeveer 50 soorten groenten verbouwd, staan appel-, peren- en pruimenbomen en lopen varkens, kippen en runderen voor vlees en eieren. Vanzelfsprekend eten de Herenboeren met de seizoenen mee.
Hoeveel eten wordt geproduceerd?

Het teeltplan wordt zo gemaakt, dat er elke week gemiddeld vijf soorten groenten zijn. Verder heeft elk lid recht op een vooraf bepaalde hoeveelheid vlees en eieren. Elke mond die van de boerderij eet, krijgt ongeveer 4 tot 5 kg kippenvlees, 7 tot 8 kg rundvlees en 11 kg varkensvlees inclusief vleeswaren. Vegetariërs eten vanzelfsprekend alleen de groenten en het fruit.
Wat krijg je en wat kost het?

Voor de opzet van onze boerderij hebben we ongeveer 200 gezinnen nodig, ofwel 500 monden. Meedoen betekent dat je als huishouden lid wordt van de coöperatie en eenmalig 2.000 euro inlegt. De kosten die de boerderij maakt, worden gezamenlijk betaald. De hoogte van het bedrag is afhankelijk van de begroting die in de algemene ledenvergadering is vastgesteld en het aantal ‘monden’ dat je afneemt.

Door 2.000 euro in te leggen, wordt je voor onbepaalde tijd voor 1/200 deel eigenaar van de boerderij. Je hebt de mogelijkheid om de boerderij te bezoeken en te zien hoe de producten worden verbouwd. Meewerken mag, maar hoeft niet. Je bent tenslotte Herenboer.

De eenmalige investering maakt de oprichting van een kleinschalige, professionele boerderij mogelijk. Het geld is nodig om zaken als hekken, hokken en watervoorziening te realiseren. De grond waarop we boeren, zal gepacht worden.

Na enige tijd moet de boerderij zichzelf kunnen bedruipen. De Herenboerderij heeft geen winstoogmerk. Houden we toch geld over, dan kunnen de leden besluiten te investeren, of de contributie te verlagen.

In termijnen

Voor mensen die niet in staat zijn de 2.000 euro ineens te betalen, kan de coöperatie besluiten tot invoering van betaling in termijnen. Zo wordt de eenmalige investering uitgesmeerd over een periode van twee jaar.
Is een Herenboerderij biologisch?

Nee, biologisch is de ondergrens. De term biologisch heeft betrekking op de landbouwmethode, oftewel de manier waarop ons voedsel tot stand gekomen is. Dit bepalen we straks zelf binnen de coöperatie en is daarom onderdeel van onze zoektocht naar de ‘meest duurzame vorm van landbouw’. We noemen het zelf ook wel natuurgedreven landbouw.

We vinden transparantie en grip op de methode momenteel het belangrijkste sturingselement. Vraag gestuurd voedsel produceren; dat is wat ons drijft. In tegenstelling tot biologisch (productiemaximalisatie per ha) geeft dat meer ruimte om naar productie-optimalisatie te gaan.

We zoeken naar de draagkracht van de bodem voor voedselproductie, uitgaande van een gezonde bodem in een gezond landschap. Het gebruik van chemische middelen wordt hierbij zoveel mogelijk voorkomen.